Tuesday, January 07, 2020

Teknolojik ilerlemeler ve rekabet

Marjinal maliyet, bir mal ya da hizmetten bir birim daha üretmenin getirdiği ek maliyettir. Eğer piyasada mükemmel rekabet olursa, fiyatlar marjinal maliyetlere gider. Birinci sınıf ekonomi derslerinde ilk öğretilen şeylerden biri budur.

Peki marjinal maliyetler sıfıra giderse ne olur? Mükemmel rekabet olduğunda fiyatlar da sıfıra gider ve üretim durur. Sıfır liraya satacağım bir şeyi niye üreteyim?

Teknolojik ilerlemeler marjinal maliyetleri indiren şeyler. Hatta öyle bir aşamaya gelindi ki bir sürü mal ve hizmetin marjinal maliyetleri henüz sıfır olmadıysa da sıfıra yaklaştı. Böyle bir aşamada rekabet olursa o mal ve hizmetlerin fiyatları da sıfıra gitmek zorundalar.

Özetle, öyle mal ve hizmetlerin olduğu piyasalarda rekabet olmamalıdır. Olursa üretim durur.

Rekabet olmayınca da kar yerine kira gelir. Yani kapitalizm biter ve yerine feodalizm geri gelir, tabii özel mülkiyet sürerse. Bir başka seçenek de özel mülkiyeti ortadan kaldıracak komünizmdir tabii.

Seçim feodalizm ile komünizm arasında. Birini beğenin. Ama kapitalizm seçenekler arasında değil maalesef.

O Şebnem Kalemli-Özcan'ın dedikleri balon yani.

Bu sorunlar demokrasi, güçlü kurumlar, makro-ihtiyadi politikalar filanla çözülemez.

Şuraya da bir bakın. Bunlar Lawrance Summers ve Brad DeLong.  Onlar da dediğim durumda rekabet iyi bir şey değildir diyorlar.

Summers-DeLong

E, tabii bunlar çok meşhur arkadaşlar. Dediklerini ciddiye almak gerekir.