Sunday, February 16, 2020

Muhteşem bir video (İngilizce) - Princes of the Yen



Japonya'ya da Türkiye'ye olanlar oldu. Yani, bırakın Türkiye'yi, o tarihlerde Japonya'ya da aynı şeyi yaptılar. İbret için izleyin.

Friday, February 14, 2020

Bir bankayı banka olmayan kurumlardan ayıran nedir?

Yasalardır tabii ki. Banka olmayan kurumlar ikiye ayrılır. Finansal olmayan kurumlar (FOK) ve banka olmayan finansal kurumlar (BOFK). Bu ikisini bir araya getip bunlara BOK diyelim. Lütfen ama bunu dışkı anlamına almayın. Kısaltma yalnızca.

BOKlar da, bankalar da 100  lira kredi verdiklerinde bilançoları şöyle  değişir ilk aşamada:

VARLIKLAR       l    YÜKÜMLÜLÜKLER
____________________________________

Kredi + 100          l     Tediye Hesabı + 100

——————————————————

Buraya kadar bir farklılık yok. Farklılık bir sonraki aşamada.

BOK:

VARLIKLAR       l    YÜKÜMLÜLÜKLER
____________________________________

Kredi + 100          l     Tediye Hesabı 0
Kasa   - 100          l

——————————————————

Toplam    0           l     Toplam            0

Bu arada, tediye ödeme demek. Yani BOKlar tediye hesaplarındaki yükümlülüğü kasalarından ödemek zorundalar. Dolayısıyla, kredi verdiklerinde bilançoları büyümez. Yalnızca varlıklarının kompozisyonu değişir

Ama bankalar bu yasaya tabii değiller. Onlarınki şöyle ikinci aşamada.

BANKA:


VARLIKLAR       l    YÜKÜMLÜLÜKLER
____________________________________

Kredi + 100          l     Tediye Hesabı 0
                             l      Mevduat  + 100

——————————————————

Toplam    + 100    l     Toplam      + 100

Bunu nasıl yapabiliyorlar? Çünkü BOKların tabii oldukları yasalardan muhaflar ve tediye hesabının adını mevduata çeviriyorlar. Mevduat da paradır. Bankalar böyle para üretiyorlar ve kredi verdiklerinde bilançoları büyüyor. Bankaları da BOKlara uygulanan yasalara tabii kılın, bankalar da para üretemez hale gelirler, yalnızca finansal aracı olurlar ve ortalık karışır. O zaman parayı kim üretecek Hazine ve Merkez Bankası aralarında paslaşarak üretmezlerse?




Friday, February 07, 2020

Ben bakmazken dolar 6 lirayı geçmiş

Ne diyeyim? Hayırlısı olsun! Şunu da hatırlatayım. 2020'ye girdiğimizde, sanırım Ocak başı, lira konusunda artık bir şeyler olabilir demiştim. Önümzüdeki günlerde göreceğiz neler olacağını.


Thursday, February 06, 2020

ABD'de Demokrat Parti Çalkalanıyor Ama

Hiç önemi yok. Demokrat Parti'den başkan adayı kim çıkarsa çıksın, bu seçimi Trump kazanacak. Bütün gelen sinyaller ona işaret ediyor. Zor günler bu günler. Faşistler kazanıyor. Demokrat Parti sol filan değil ama sol çaresiz. Alternatif sunamıyor. Bernie bile sunamıyor. İngiltere'de Corbyn de sunamadı  ve gitmek zorunda kaldı. Bir başka sıkıntı daha. Bernie de Corbyn de çok yaşlılar. Yaşlı olmaları değil de sorun, solun başını çekebilecek gençler çıkmıyor. Sıkıntı orada. Yoksa Bernie ve Corbyn'in yaşlı olmalarında değil. Sol, liderlik sıkıntısı çekiyor her yerde. Türkiye'de de.   

Monday, February 03, 2020

Seminer: "Para nedir? Parayı kim üretir?" - 22 Şubat 2020, 14:00-18:00, Beşiktaş, İstanbul

4ware Akademi seminerlerinden ilkine katılmak isteyenler sabri.oncu@gmail.com adresime yazarak kayıt olabilirler.


Saturday, February 01, 2020

Keynes'in tanımıyla ABD, 2000 Üçüncü Çeyrekten beri depresyonda.

Keynes depresyonu şöyle tanımlıyor:  "önemli bir süre boyunca iyileşme veya çökme yönünde belirgin bir eğilimi olmadan kronik bir normal-altı aktivite durumu." Bu tanımın tek sıkıntısı normali nasıl tanımlayacağın ama çok zor da değil. En basit tanımı dönem öncesinin ortalamasıdır ki elimizdeki veriler 1948 Birinci Çeyrek'ten başlıyor. NASDAQ 2000 Nisan'ında göçtü. Dolayısıyla, 2000 öncesinin ortalamasına bir bakalım ve 2000 sonrasının resmini çizelim:

O kesikli yatay çizgi 1948 Birinci Çeyrek - 1999 Dördüncü Çeyrek arasındaki ortalama reel büyüme. Resimden görüldüğü gibi, ABD ekonomisi reel büyümesi 2000 Üçüncü Çeyrek itibarıyla ortalamanın altına iniyor ve 78 çeyreklik bir süre içerisinde ne bir iyileşme ne de bir çökme eğilimi gösteriyor. Ek olarak 2000 Üçüncü Çeyrek - 2019 Dördüncü Çeyrek arası ortalama reel büyüme %2, 1948 Birinci Çeyrek-1999 Dördüncü Çeyrek arası ortalama reel büyüme %3.6.

Dolayısıyla, Keynes'in tanımıyla 2000 Üçüncü Çeyrek'ten beri depresyonda ABD.

ABD 30 Yıllık (30Y) Hazine Faizi %2 altında

30Y faizi tarihinde ilk kez %2 altına 2019 yazında düşmüştü. Dün yine düşmüş. Pek olan bir şey değildir. 10Y faizi de %1.5 altına gitti gidecek. Bu zaten olacaktı da nCoV-2019 süreci hızlandırdı.