Monday, August 12, 2019

McKinsey de Lenin de haklı

McKinsey Asya-Pasifik bankacılık sistemine konsolidasyon geliyor demiş. Haklı.

https://www.mckinsey.com/industries/financial-services/our-insights/bracing-for-consolidation-in-asia-pacific-banking-the-quest-for-scale

Sıkça alıntılanan şu paragrafı Lenin Ekim 1917 devriminden kısa bir süre önce yazmıştır:

Büyük bankalar olmadan sosyalizm imkansız olurdu. Büyük bankalar,  sosyalizmi yaratmak için ihtiyacımız olan ve kapitalistlerden hazır olarak alacağımız “devlet aygıtıdır”. . . . Büyüklerin en büyüğü, tek bir devlet bankası, her kırsal bölgede, her fabrikada şubeleriyle sosyalist aygıtın onda dokuz kadarını oluşturacak. Ülke genelinde defter tutma, mal üretimi ve dağıtımı muhasebesi olacak; bu, tabiri caizse, sosyalist toplumun iskeletinin doğasındaki bir şey olacak.
Devrimden hemen sonra da Lenin'in şunu dediği bilinir:

Ülkedeki bütün bankalar sovyetlerin denetimindeki tek bir banka haline getirilmeli.
McKinsey bunu pratikte gözlüyor ama teori öyle olacağını söylüyor zaten. Çünkü bankacılık sektörü bir doğal tekeldir. Üstelik, borç vererek ürettiği mal, yani para, kamu-malı benzeri bir maldır. Çünkü borç tüketilince azalmaz ama tüketimi engellenebilir. Bu tür sektörlerde de konsolidasyon (tekelleşmenin kibarcası)  kaçınılmazdır. Çünkü böyle sektörlerde rekabet karları sıfıra doğru indirir. Teori böyle diyor, McKinsey de pratikte teorinin dediğinin olduğunu anlatıyor bu raporunda. Yıllardır bankacılık sektörü kamusal olsun dememin nedeni budur. Madem sektör kendi kendine tekelleşiyor zaman içerisinde, baştan tekel olsun ve o tekel de kamuya hizmet eden ve kar amacı gütmeyen kamusal bir tekel olsun.